 |
| Dzisiaj wiem, że to piękny obóz Niemców |
Kiedy byłam mała (tak między 6 a 9 rokiem życia) marzyłam o sukniach długich do ziemi, jakie w każdej porządnej bajce noszą księżniczki i królewny. I obiecywałam wtedy sobie, że jak będę duża, pojadę do Anglii, bo tam jest królowa i tam się na pewno chodzi w sukienkach do ziemi. Do Anglii pojechałam na ślub siostry, poza suknią ślubną panny młodej i moja wieczorową kiecką nic podobnego choć trochę do mojego marzenia nie widziałam. Za to panie rekonstruktorki ostentacyjnie paradujące w absolutnie cudownych szatach z trenami, czy nawet bez, stały się szczytem moich marzeń.
 |
| Moja pierwsza sukienka średniowieczna |
Wierzcie lub nie, ale inscenizację Bitwy pod Grunwaldem w roku 2011 spędziłam po drugiej stronie mocy, bitwę oglądałam z samego pola bitwy paradując dumnie po pasie ziemi niczyjej w randze funkcjonariusza Justycji Grunwaldzkiej.
No, ale zanim to tego doszło był rok intensywnej i wytężonej pracy. Nawet mniej niż rok. Bo oczywiście nie wystarczy tylko chcieć. Najpierw wywiad na Forum Rekreacji Historycznych (www.freha.pl). Informacji multum, ale kurna od czego zacząć? Jakoś w oko wpadł mi czepiec rogaty. Jakaś uprzejma (co na freha jest rzadkością) pani zaprasza mnie w prywatnej wiadomości na swojego bloga, gdzie dokładnie opisuje, jak to cudo wykonać. Sprawdzam w Spisie Bagrita co to ten WKPL, do którego Pani należy. O, bractwo z Gdyni. No, to mamy od kogo zacząć. Uprzejma Pani, czyli Rita okazała się też doskonałym źródłem informacji dla początkującej krawczki średniowiecznej. Zatem, kupujemy wełenkę na popularnym portalu aukcyjnym i jedziemy z szyciem. Ambitnie, wszystko ręcznie, bez maszynowych ułatwień. Na początek giezło, sukienka robocza z krótkim rękawem. Potem jeszcze dwa giezła (na wyjazd kilkudniowy poniżej trzech giezł to za mało). Oczywiście wszystko razy dwa: dla siebie i dla Klarysy. Kolejne sukienki spodnie z długimi rękawami, nogawiczki. Hoppelanda: z trenem, szerokimi rękawami, podszyta jedwabiem. zakup butów, paska, sprzączek. Ślub kolegi z bractwa to okazja do pierwszego występu publicznego. I dalej szycie: nałęczki, chusty, kapturki. Haftowana jedwabiem sakiewka. Noże, kubki, talerze, miski, patynki. Siennik, koce, baranie skóry, płaszcze. Wiklinowe kosze do pakowania tego wszystkiego. Od stycznia zaczęłam uczęszczać na treningi tańca XV-wiecznego. Jednodniowy występ z okazji Bitwy o Wisłoujście. Długa majówka wenecka to prawdziwy sprawdzian życia obozowego: w nocy temperatura spada do -5, a namioty bez podłogi, tropiku, jedynie wypchany słomą siennik pod tyłkiem i mnóstwo warstw wełny. Małoszyce i wymarsz Chorągwi Gończej na Grunwald, no i w końcu 10 dni obozowania w lasku na grunwaldzkich polach.
 |
| Lusterko, perfumy, grzebyki, sakiewka, szpileczki - niezbędnik średniowiecznej niewiasty |
Piękne są dni, zanim przybędą turyści w liczbie masowej. Tych kilku można potraktować po ludzku, pogadać, zaprosić, pokazać obóz i wnętrza namiotów. Potem turysta przestaje być człowiekiem, staje się czymś obrzydliwie dokuczliwym i zbędnym, jak komar. Jeśli ten tekst czyta jakiś turysta, to proszę, niech przyjmie do wiadomości, że my nie robimy tego show dla Was. My Was tam nie potrzebujemy. Jesteście nam zupełnie zbędni i do szczęścia przeszkadzający. Nie dostajemy pieniędzy za to, że Wy tam przyjedziecie i dacie zarobić handlarzom czy gminie. Ja za to, że pojadę na Grunwald też płacę. Płacę składkę za drewno, słomę i bages identyfikacyjny. Do tego muszę mieć oczy dookoła głowy, by Was pilnować, byście mi znów czegoś nie ukradli. Pardon, nie zabrali sobie na pamiątkę, jak w roku 2011, kiedy cwany turysta zaiwanił mi glinianą butelkę na wodę. Wierzcie mi, my się rewelacyjnie bawimy bez Was. Pieniądze na Was zarabiają inni, nie rekonstruktorzy.
Dobra, dość wylewania jadu na turystów.
Potem była impreza zamknięta, czyli Stepy Pomorskie. W roku 2009, kiedy przekopywałam Fredę, znalazłam ogłoszenie o tej elitarnej imprezie, na którą by się dostać, trzeba mieć poręczenie i przejść ostrą weryfikację. W życiu bym nie przypuszczała, że dwa lata później znajdę się w gronie gości, a trzy lata później będę jedną ze współorganizatorek tejże imprezy. Tam też usłyszałam o wspaniałej Mazovii – imprezie fabularyzowanej w realiach Polski dzielnicowej. Ach, godzinami słuchało się opowieści imć Jaśmina. Jako namiętna wielbicielka RPG zapragnęłam choć raz pobawić się w coś takiego. Trzeba jednak przygotować sobie komplet strojów XIII-wiecznych…
 |
| Stepy Pomorskie 2011 - widok od strony kuchni |
Rekonstrukcja uzależnia, nawet silnie. Jest jak diabeł, któremu chcesz dać jeden palec, a ten paskudnik zżera ci całą rękę. W roku 2012 miałyśmy już swój własny namiot, krzesła, wiklinowe kufry, kolejne kiecki i giezła.
Mazovia została przeniesiona pod Słupsk i stała się Pomeranią, a ja już jako współorganizator objęłam rządy w karczmie. Menu było prima sort. Jak potem określono: poziom karczmy mediewalnej wznieśliśmy na himalajskie szczyty. Był schab w żurawinach, kurczak w winogronach, sałatka armeńska, podpłomyki, racuchy, wątróbka na słodko, ryba w cieście, twarogi wytrawne i słodkie, jajka na wiele sposobów, zupa rybna, rosół królewski, wina wszelakie własnej roboty, podpiwek i herbata ze świeżej dzikiej mięty, która w ilościach dość sporych dostarczali karczmie miejscowi rozbójnicy. Wszystkie potrawy gotowane oczywiście na palenisku, zaś naczynia szorowane piaskiem w płynącym nieopodal potoku.
Po lesie grasowali zbóje i jakieś wschodnie tatarzyny, templariusze strzegli mostu, Mazowszanie brodu, a po drogach wędrował handlarz relikwiami. Nabyłam drogą kupna ząb smoka zabitego przez św. Jerzego, kołek osinowy srebrem malowany i o święte groby ocierany na wampiry oraz kamień wydobyty z dna Morza Czerwonego, kiedy się przed Mojżeszem rozstąpiło było. W karczmie karawany kupieckie stanęły: jedna z Rusi, druga aż ze stepów czarnomorskich. Gruchnęła wieść, że rozbójnicy w lesie skarby mają poukrywane, dwóch panów do pojedynku stanęło, jeden z templariuszy napojem miłosnym upity zakochał się w niewieście nadobnej, trefnisie występ dali, oj działo się, działo…
Jakoś po Grunwaldzie zostałam zaproszona przez Zespół Tańca Dawnego Chastelana, by razem z nim wziąć udział w Korowodzie – pokazie tańca dawnego połączonego z warsztatami odbywającego się co roku w Warszawie. Oczywiście wymagało to regularnych treningów. W ramach uczestnictwa w Korowodzie wzięłam udział w warsztatach, dzięki którym nauczyłam się robić peruki, czesała mnie najdroższa fryzjerka w RP na bal w Pałacu Opatów, w podziemiach Muzeum Narodowego mogłam z bliska (dosłownie z lupą w reku) badać wyroby tekstylne sprzed setek lat (już wiem skąd nazwa lity pas kontuszowy), koronki, hafty i aplikacje.
Rok 2013. Już przełom XIV i Xv wieku oraz XIII Europy Zachodniej nie wystarczają. Rozpoczynam Projekt Kipczak. Kipczacy, Kumani, Połowcy – koczownicze plemię azjatyckie, które we wczesnym średniowieczu dotarło nawet na tereny dzisiejszej Polski. Ku mojemu zmartwieniu, kobiety noszą spodnie. No trudno, poświęcę się. (Nienawidzę spodni i generalnie nie noszę takiej części garderoby). Zatem: spodnie kraciaste wpuszczane w długie buty kroju nowogrodzkiego, tunika z jedwabiu w kolorze młodej wiosennej trawy, kaftan bordowy z mieszanki wełniano-jedwabnej obszywany wzorzystym jedwabiem i charakterystyczna czapka z rogami. Kierunek Cedynia. Jedziemy z trzema końmi, mamy zakontraktowany pokaz. Po krótkich namowach Rosamar decyduję się na obozowanie pod płachtą, bez namiotu, jeno baranica pod tyłkiem i siodło pod głową. Jesteśmy bogatymi Połowcami, nasze jedwabne tuniki świecą się z daleka, nie to, co siermiężne słowiańskie ciuszki z naturalnego, brązowego, szarego czy ewentualnie zgniłozielonego leniku.
 |
| Moje ulubione zdjęcie: Matka Boska Świecińska |
Pod grodem obozuje kilku kramarzy. U jednego z nich wypatrzyłam cudne lusterko z polerowanego brązu. Spodziewając się sumy trzycyfrowej i to bynajmniej nie zaczynającej się od jedynki, pytam o cenę. Pięćdziesiąt polskich złotych. Cholera, nie mam gotówki, wzięłam tylko karty. Na gwałt szukam Blondiego. Pożyczy pieniądze, ale musi skoczyć do samochodu na parkingu. Czekam z lusterkiem w reku, by nikt mi go nie podwędził. Do kramarza podchodzi dziewoja, English speaking. Kramarz lengłydża ni w ząb. Robię za tłumacza. Gdy wraca Blondi z czystego przyzwyczajenia pytam o jakiś upust. W podziękowaniu za tłumaczenie cena zjechała do trzydziestu złotych! Dziesięć centymetrów średnicy, trzydzieści dekagramów pięknego walcowanego na zimno i polerowanego brązu za 30 złotych?!
Grunwald: latarenka z drewna i pergaminu, grzebień z kości, brązowa łyżeczka srebrzona, karafka ze szkła dmuchanego, utensylia kosmetyczne, krawieckie, biżuteryjne. Drogie hobby sobie wybrałam. Na szczęście co nieco udaje się sprzedać: Tęczową Chustę, skarpety igłą tkane z ręcznie przędzionej wełny, frywolitki.
Tak, to prawda: wydaję setki złotych na ubrania, które z mody wyszły setki lat temu, mój dom wygląda jak rekwizytornia teatralna lub ekspozycja muzealna, w 35 stopniowym upale twardo biegam zakutana w wełnę, na jedną parę butów z epoki wydają więcej pieniędzy niż na jakiekolwiek buty współczesne, moja lista życzeń prezentowych wygląda jak zamówienie zaopatrzeniowca ze służb kwatermistrzowskich, a kiedy potrzebuję jakiegoś przedmiotu codziennego użytku, którego akurat nie mam, rozważam całkiem serio, czy zamiast go kupować, nie zrobić sobie samej i to nie z półproduktów, ale z surowych materiałów, nawet jeśli wymagałoby to wytopu żelaza, strzyżenia owiec, ukatrupienia zwierzątek domowych sąsiada i wycięcia paru drzew. Mam totalnego świra, ale o tym wiedziałam od zawsze. I dobrze mi z tym. chcę umierając móc powiedzieć: przynajmniej się nie nudziłam.
 |
| Czas na ucztę u Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego |
